Bệnh trầm cảm là gì?
Trầm cảm là một hiện tượng rối loạn cảm xúc, rối loạn khí sắc thường gặp trong tâm thần học. Bệnh do hoạt động của bộ não bị rối loạn gây nên và tạo thành những biến đổi thất thường trong suy nghĩ hành vi cũng như trong tác phong của người bệnh.
Đối với một số người bệnh khi đã được điều trị thành công họ tiếp tục được trở lại với cuộc sống bình thường và hạnh phúc. Tuy nhiên cũng có một số trường hợp bệnh cần phải được hỗ trợ điều trị trong một thời gian dài, kiên trì và cần một sự quyết tâm cao để khắc phục.
Nguyên nhân dẫn đến trầm cảm
Yếu tố di truyền
Hiện tượng di truyền ở đấy có thể là trong gia đình, hoặc trong cùng trứng, anh chị em sinh đôi. Nên nếu trong gia đình bạn có một thành viên giai đình mà bị trầm cảm thì cũng rất có những khả năng cao di truyền sang người khác.
Do tâm lý bi quan
Đối với một số người có tính cách bi quan thì nhiều khả năng trở lên bị mắc chứng bệnh trầm cảm cao hơn so với những người có thái độ sống lạc quan, vui vẻ và thích sự chia sẻ giao lưu. Chính vì vậy, thái độ sống cũng là một trong những nguyên nhân có thể gây ra chứng trầm cảm.
Do bị gặp các tổn thương sau biến cố
Triệu chứng nhận biết trầm cảm
Người bị trầm cảm thường có những biểu hiện sau:
Tâm trạng thường xuyên bị chán nản hay cáu gắt và bực bội với mọi vật, hiện tượng ở xung quanh mình.
Những thói quen, sở thích bị thay đổi
Năng lượng kém, luôn cảm giác bị mệt mỏi và khả năng giao tiếp chậm hơn
Luôn trong trạng thái kích động, lo lắng hoặc bị hoảng loạn
Suy nghĩ tiêu cực hoặc có ý nghĩ tự sát, làm hại bản thân…
Những người trầm cảm mặc dù không phải ai cũng có thể gặp hết tất cả những triệu chứng trên. Tùy vào từng mức độ trầm cảm nặng hay trầm cảm nhẹ và nguyên nhân dẫn đến trầm cảm là gì mà mỗi người sẽ có những biểu hiện khác nhau. Các dấu hiệu trên chúng được kéo dài trong khoảng 2 tuần trở đi và thường xuyên lặp lại hầu hết trong ngày, thì ta xác định là những triệu chứng tâm lý của bệnh trầm cảm.
Bệnh trầm cảm chữa được không?
Về phương pháp điều trị, bệnh trầm có thể điều trị dưới nhiều hình thức khác nhau như: dùng thuốc uống hỗ trợ rối loạn trầm cảm, phương pháp trị liệu tâm lý, phương pháp đông y và tây y kết hợp, phương pháp thiền định, yoga…
Làm thế nào để chữa trị trầm cảm có hiệu quả?
Khám và chẩn đoán bệnh sớm, đúng
Để hiệu quả điều trị cao, trước hết cần chẩn đoán bệnh sớm và đúng. Vấn đề này phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm của bác sĩ. Các triệu chứng trầm cảm và lo âu thường hay chồng chéo lên nhau, nên có bệnh nhân khai bệnh nặng thêm, có bệnh nhân lại khai bệnh nhẹ đi, vì thế cần phải thăm khám nhiều lần.
Điều trị trầm cảm lo âu ở thể nhẹ chưa cần dùng đến thuốc, người bệnh có thể khắc phục bằng cách thay đổi lối sống cũng như thói quen sinh hoạt. Nếu bệnh đã tiến triển sang giai đoạn vừa và nặng, cần điều trị kéo dài và kết thợp nhiều phương pháp khác nhau, nhiều bệnh nhân có thể sẽ phải nhập viện.
Phải kết hợp nhiều phương pháp trong điều trị bệnh, bao gồm cả thuốc và trị liệu tâm lý là do nguyên nhân trầm cảm, trong cuộc sống chúng ta ai cũng gặp phải căng thẳng nhưng chỉ một số mắc bệnh mà nhiều người khác lại không. Điều này cho thấy cấu trúc tâm lý của những người bị trầm cảm rất yếu ớt và nhạy cảm hơn với căng thẳng, stress. Thuốc men giúp kiểm soát được tình trạng bệnh, còn các phương pháp trị liệu tâm lý giúp người bệnh trầm cảm học được cách đối đầu với các tình huống bất lợi, cũng như giúp họ thay đổi cấu trúc tâm lý về lâu dài.
Đối với những bệnh nhân trầm cảm có chỉ định dùng thuốc, việc sử dụng thuốc cần lâu dài, bao gồm cả giai đoạn tấn công và điều trị duy trì.
Giai đoạn điều trị tấn công thường kéo dài từ 6-12 tuần. Khi những triệu chứng trầm cảm đã hết hoàn toàn bệnh nhân sẽ chuyển sang giai đoạn điều trị duy trì. Mục đích của việc điều trị duy trì là ngăn chặn tái phát bệnh, đặc biệt là ở những bệnh nhân có nguy cơ tái phát cao như: bệnh nhân có tiền sử trầm cảm, bệnh nhân có nhiều giai đoạn trầm cảm, bệnh nhân có những triệu chứng tổn hại nặng nề về mặt chức năng (học tập, xã hội), bệnh nhân có triệu chứng loạn thần, vv.
Trong điều trị, đáp ứng thuốc khác nhau ở mỗi cá nhân và cũng khác nhau trên cùng một cá nhân ở từng thời điểm khác nhau. Lựa chọn thuốc chống trầm cảm sẽ tùy thuộc và tình trạng bệnh, thể trạng bệnh nhân, đáp ứng, khả năng dung nạp thuốc (khả năng dung nạp thuốc hiểu nôm na là khả năng chịu đựng của bệnh nhân khi dùng thuốc), và không kém phần quan trọng là kinh nghiệm của bác sĩ chữa bệnh.
Gắn bó với kế hoạch điều trị và tuân thủ đúng phác đồ, uống thuốc theo đúng chỉ định
Tham gia trị liệu tâm lý thường xuyên
Hoàn thành tất cả các bài tập mà bác sĩ cung cấp
Không sử dụng thuốc lá và rượu vì chúng có thể cản trở hấp thu thuốc.
Điều quan trọng là KHÔNG bao giờ được NGỪNG THUỐC ĐỘT NGỘT, điều này có thể làm gia tăng các triệu chứng trầm cảm và có thể kích hoạt trầm cảm tái phát.
Thực hành tự chăm sóc tại nhà
Tự chăm sóc tại nhà cũng là một điều quan trọng giúp hỗ trợ điều trị trầm cảm và ngăn chặn trầm cảm tái phát. Hãy nghỉ ngơi đầy đủ và ngủ đủ giấc. Một chế độ ăn uống lành mạnh với các vitamin và khoáng chất thiết yếu cũng rất quan trọng đối với sức khỏe nói chung. Ngoài ra, việc tập thể dục thường xuyên cũng làm tăng các hóa chất mang lại cảm giác tốt trong não.
Hãy hiểu rằng bạn không thể chữa bệnh trầm cảm. Bạn muốn giúp đỡ người thân của mình hết sức có thể, nhưng bạn không phải là bác sĩ và bệnh trầm cảm không thể chữa khỏi bằng một cách đơn giản nào đó. Những gì bạn có thể làm chỉ nên là động viên người thân chấp nhận sự điều trị, ở bên cạnh khi họ cần.
Đi cùng người thân tới buổi khám đầu tiên và những buổi khác (nếu có thể). Việc này vừa giúp người thân của bạn cảm thấy yên tâm hơn, vừa giúp bạn có cơ hội nói chuyện ngắn gọn về triệu chứng của người thân. Nếu họ chần chừ trong việc đặt lịch khám, bạn hãy thay họ trực tiếp sắp xếp cuộc hẹn và đưa họ đi.
Động viên người bệnh. Mỗi bác sĩ đều có cách tư vấn khác nhau, nếu buổi tư vấn với chuyên gia này không khả quan, hãy động viên họ vượt qua chán nản để tìm bác sĩ khác hợp với họ hơn.
Kiên nhẫn. Cả bạn và người thân đều cần kiên nhẫn vì việc tư vấn và sử dụng thuốc, bởi việc điều trị cần phải lâu dài (lên tới vài tháng) mới bắt đầu có kết quả. Không nên từ bỏ sớm và giữa chừng. Nhớ nhắc nhở họ uống thuốc đúng giờ.
Giữ liên lạc thường xuyên. Bạn nên thể hiện rằng bạn sẽ luôn ở bên cạnh họ bằng cách giữ liên lạc với họ thường xuyên. Cố gắng gặp họ nhiều nhất có thể nhưng không làm họ khó chịu. Nếu bạn bạn có thể gửi tin nhắn, gọi điện hoặc gửi email.
Hãy kêu gọi sự giúp đỡ ngay lập tức nếu người thân của bạn có ý định tự tử. Hãy gọi 115 hoặc đưa họ tới phòng cấp cứu gần nhất.
Vì sao phải điều trị trầm cảm lâu dài?
Bệnh trầm cảm là một bệnh thuộc nhóm bệnh lý tâm thần, đặc điểm mạn tính và hay tái phát. Vì thế quá trình điều trị phải kéo dài. Thời gian chính xác bao lâu không thể xác định, nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau:
Thời gian phát bệnh trước khi bắt đầu điều trị
Quá trình đáp ứng thuốc (nhanh hay chậm sau nhiều lần đổi thuốc và điều chỉnh thuốc)
Nguy cơ tái phát (bệnh sử gia đình, các yếu tố căng thẳng trong cuộc sống, vv)
Khi quyết định dừng điều trị, cần có sự cân nhắc kỹ lưỡng từ bác sĩ, sau đó bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ nhằm tránh tái phát bệnh.
Thói quen ăn uống
Một chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng và đảm bảo khoa học cũng là biện pháp giúp bạn khắc phục tình trạng bệnh trầm cảm hiệu quả.
Một chế ăn phù hợp đối với người bệnh trầm cảm đó là hạn chế những loại thực phẩm có chứa nhiều chất đường, đồng thời tăng cường bổ sung những loại thực phẩm giàu omega-3 và các loại thực phẩm chứa nhiều axit folic để làm giảm trầm cảm.
Ví dụ những thực phẩm bổ sung rất tốt cho người trầm cảm như: các loại rau có lá màu xanh hoặc sẫm, nước cam, các loại hạt ngũ cốc, dầu gan cá, các loại hạt lanh, hạt chia, quả óc chó, cá thu, cá hồi, cá trích…
Thói quen về giấc ngủ
Việc cải thiện thói quen đi ngủ có tác dụng hỗ trợ rất lớn cho tinh thần của bạn. Giúp bạn có tinh thần tốt nhất và tràn đầy năng lượng sau mỗi buổi sáng thức dậy. Cách để rèn luyện thói quen tốt cho giấc ngủ như: đi ngủ và thức dậy vào một giờ nhất định hàng ngày, có kế hoạch thời gian đi ngủ cụ thể hoặc tạo các thói quen tốt trước khi bắt đầu đi ngủ bằng việc đọc sách, nghe radio những câu chuyện vui và tích cực, bật tinh dầu trong phòng ngủ, nghe nhạc nhẹ hoặc có thể ngồi thiền… Những thói quen này sẽ giúp bạn tinh thần được thư giãn, thoải mái và dễ chịu hơn từ đó có thể dễ dàng đi vào giấc ngủ.
Thói quen về sinh hoạt, làm việc
Những thói quen tốt về sinh hoạt, làm việc giúp bạn giảm bớt được mức độ trầm cảm như: chế độ làm việc hợp lý, không cố gắng quá sức, luôn giữ tâm trạng được quân bình trong cả công việc lẫn cuộc sống. Tránh trường hợp, một số người khi đã bị trầm cảm nhưng lại không biết cân bằng được cảm xúc trong công việc mà bị cố quá sức, lâu dần đến đỉnh điểm gây ra sự ức chế, căng thẳng và stress… hậu quả mức độ trầm cảm không những thuyên giảm mà còn càng nặng hơn.
Thói quen về tập thể dục
Tạo thói quen về tập thể dục giúp bạn tăng thể chất và tinh thần tốt hơn. Đồng thời, việc tập thể dục giúp bạn nhiều năng lượng hơn và giúp bạn cảm thấy khỏe khoắn suốt cả ngày. Tùy vào sức khỏe của mỗi người, chúng ta có thể lựa chọn những phương pháp tập luyện cho phù hợp bằng cách đi bộ, đạp xe, bơi lội, yoga, khiêu vũ hoặc sexy dance…
Thói quen suy nghĩ tích cực
Ngoài những cách thay đổi các thói quen trên thì bạn cũng đồng nghĩa thay đổi các quan điểm sống, tư duy bên trong suy nghĩ của mình. Nâng cao sự hiểu biết thực tế để có những cách nhìn nhận và đánh giá đúng sự thật, không bị ảo tưởng rồi khiến bản thân trở lên thất vọng. Đồng thời, bạn hãy biết cách mở rộng lòng mình, đón nhận tất cả những điều xảy ra trong cuộc sống với thái độ tích cực, lạc quan. Điều này sẽ không chỉ giúp bạn nhanh chóng thoát ra khỏi những cơn mụ mị, u uất bấy lâu nay mà còn giúp bạn tận hưởng cuộc sống vui vẻ và hạnh phúc hơn.
Sử dụng Ashami- Thảo dược từ tự nhiên điều trị trầm cảm
Người bệnh có thể sử dụng thêm những sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược tự nhiên giúp điều trị bệnh cũng là giải pháp hữu hiệu được nhiều chuyên bác sĩ đưa ra lời khuyên bởi Ashami:
Chiết xuất hoa Ban Âu (Hypericum perforatum)….250mg
Chiết xuất Bạch Quả……………………………..50mg
Magie oxyd………………………………………….50mg
Vitamin B6………………………………………….0,5mg
Phụ liệu: Tinh bột, talc, magnesium stearate, vỏ nang gelatin vừa đủ 1 viên