Viêm amidan là gì? Nguyên nhân gây bệnh
Amidan là một tổ chức miễn dịch trong vòm họng, vị trí nằm của nó ở giữa đường thở và đường ăn uống. Thuật ngữ viêm amidan chỉ tình trạng amidan bị viêm sưng tấy. Amidan rất dễ tấn công bởi vi khuẩn/virus/nấm hàng ngày qua đường ăn, đường thở như khói bụi, thay đổi thời tiết, điều hòa, nước đá, khói thuốc lá, thức ăn cay nóng, vệ sinh răng miệng không sạch… bên cạnh đó cấu trúc của amidan gồm nhiều khe, hốc nên các tác nhân gây bệnh dễ trú ngụ và phát triển thành bệnh khi cơ thể giảm sức đề kháng.
Viêm amidan gồm 2 dạng là cấp tính và mãn tính.
➤ Tổng quan về bệnh qua bài: Viêm amidan – Bệnh đường hô hấp
Dấu hiệu triệu chứng viêm amidan giúp phát hiện bệnh
Triệu chứng viêm amidan cấp
Dấu hiệu toàn thân
Sốt cao đột ngột: Sốt cao kèm theo tình trạng cơ thể mệt mỏi, uể oải, nhức đầu, chán ăn thường là dấu hiệu dễ thấy ở người bị viêm amidan.
Người mệt mỏi, đau đầu, ăn uống kém chán ăn, dễ nôn trớ.
Tiểu tiện ít và sẫm màu, đại tiện thường táo bón.
Dấu hiệu cơ năng
Có cảm giác khô, rát, nóng ở trong họng. Nhất là thành bên họng là vị trí của amidan khẩu cái.
Đau rát họng, khó nuốt: Amidan tăng kích thước khi bị viêm khiến người bệnh cảm thấy vướng víu, cản trở việc ăn uống. Bên cạnh đó, khi nuốt và ho, bệnh nhân có cảm giác đau rát cổ họng, đôi khi đau nhói lên tai.
Khó thở, ngáy to: Hô hấp cũng bị ảnh hưởng khi amidan bị viêm. Tình trạng ngáy to nhất là vào ban đêm và đường thở bị cản trở là điều có thể dễ nhận thấy.
Nếu viêm lan xuống thanh quản, khí quản gây ho có đờm, đau amidan, giọng khàn.
Khám họng
Niêm mạc họng đỏ, miệng khô
Amidan sưng tấy, đỏ: Nếu viêm amidan do virus gây ra thì tại vị trí amidan sẽ sưng to và đỏ, niêm mạc họng đỏ rực và xuất tiết trong kèm theo dấu hiệu nghẹt mũi, chảy nước mũi; nếu do vi khuẩn gây ra, thì trên bề mặt amidan sẽ xuất hiện thêm những chấm mủ hoặc mảng mủ.
➤ Tìm hiểu thêm: Viêm amidan cấp tính
Triệu chứng viêm amidan mãn tính
Triệu chứng viêm amidan mãn tính thường nghèo nàn ít biểu hiện, có khi không có triệu chứng gì nổi bật, chỉ khi có những đợt tái phát thì sẽ có triệu chứng tương tự viêm amidan cấp tính. Ngoài những triệu chứng giống cấp tính, thì viêm amidan mãn tính có thể có những triệu chứng dấu hiệu khác như sau:
Dấu hiệu toàn thân:
Người mệt mỏi, đau nhức
Ăn uống trở ngại, gây ra tình trạng chán ăn, sợ ăn, dễ nôn trớ.
Thể trạng gầy yếu, da xanh, sờ lạnh, ngây ngấy sốt về chiều
Dấu hiệu cơ năng
Đau họng có thể đau một bên hoặc hai bên họng, nuốt đau, nuốt đau lên tai cùng bên, nuốt vướng, khô họng, ho, có đờm dịch viêm chảy ở thành sau họng.
Ho khan: thường là ho khan từng cơn, kéo dài vào buổi sáng khi mới ngủ dậy
Hơi thở hôi: Đây là triệu chứng của viêm amidan điển hình. Những người bị viêm amidan mạn tính dù có vệ sinh răng miệng sạch sẽ mỗi ngày thì hơi thở vẫn có mùi hôi làm cho người tiếp xúc khó chịu.
Thỉnh thoảng có ho và khàn tiếng, trẻ em có thở khò khè, ngủ ngáy to.
Đau rát họng, giọng nói thay đổi
Khám họng:
Niêm mạc vùng họng viêm đỏ, hình thái amidan sưng to, mầu đỏ rực, bề mặt tổ chức này trở nên xù xì , có những khe rãnh chứa mủ, nặng hơn có thể thành ổ apxe quanh Amidan với những mảnh giả mạc trắng đục.
➤ Tìm hiểu thêm: Viêm amidan mãn tính
Khi gặp dấu hiệu triệu chứng viêm amidan cần làm gì?
Triệu chứng viêm amidan thường có biểu hiện rất rõ rệt nhưng lại rất dễ gây nhầm lẫn với các bệnh lý khác về hô hấp như viêm họng, viêm xoang. Chính bởi vậy khi gặp thấy các triệu chứng trên, người bệnh nên đi thăm khám để được chuẩn đoán chính xác nhất mình có phải đang mắc viêm amidan hay không?. Trong trường hợp bị viêm amidan người bệnh cần sớm điều trị để tránh tình trạng bệnh nặng, kéo dài. Bởi nếu amidan không được điều trị có thể dẫn đến các biến chứng như: Viêm phế quản, viêm khớp cấp, viêm thanh quan, nhiễm trùng huyết, đặc biệt là hội chứng ngưng thở khi ngủ rất nguy hiểm.
Một số trường hợp khi nhận thấy có triệu chứng cần ngay lập tức đến cơ sở y tế để được chăm sóc đó là:
Bệnh nhân sốt cao hơn 39,5°C;
Yếu cơ;
Cứng cổ;
Đau họng kéo dài hơn hai ngày.
Bên cạnh đó người bệnh có thể kiểm soát bệnh bằng cách:
Uống nhiều nước
Nghỉ ngơi nhiều
Súc miệng bằng nước muối ấm vài lần mỗi ngày
Ngậm thuốc dịu họng
Sử dụng máy tạo độ ẩm để làm ẩm không khí trong nhà
Tránh xa khói thuốc lá.
Phương hướng điều trị viêm amidan
Đối với trường hợp viêm amidan nhẹ, lần đầu mắc bệnh thì việc điều trị hết sức đơn giản. Người bệnh chỉ cần chú ý nghỉ ngơi, ăn uống điều độ bệnh sẽ khỏi mà không cần điều trị bằng thuốc.
Với trường hợp nặng hơn, các triệu chứng xuất hiện điển hình và thường xuyên thì sau khi thăm khám các bác sĩ sẽ đưa ra phương hướng điều trị thích hợp cụ thể là:
Thuốc kháng sinh: với các trường hợp do vi khuẩn gây ra. Việc dùng kháng sinh cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ.
Thuốc giảm triệu chứng: các thuốc hạ sốt, long đơm, tiêu viêm
Đối với trường hợp viêm amidan mãn tính hoặc tái phát nhiều lần, phương pháp cuối dùng được lựa chọn chính là cắt amidan. Phương pháp này chỉ dùng trong trường hợp các phương pháp khác không điều trị được tình trạng viêm amidan. Một số trường hợp chỉ định cắt amidan bao gồm:
Viêm amidan gây nên những biến chứng: viêm tai giữa, viêm xoang hoặc các biến chứng nặng như thấp tim, viêm khớp, viêm cầu thận…
Viêm amidan nhiều đợt cấp, từ 5 – 6 lần trong một năm
Amidan có kích thước quá to, gây cản trở ăn uống, ngủ ngáy, ngưng thở trong lúc ngủ hoặc nhiễm trùng tái phát nhiều lần làm ảnh hưởng chất lượng sống của người bệnh.
Amidan có nhiều ngóc ngách chứa nhiều chất tiết gây hôi miệng, nuốt vướng hoặc nghi ngờ ác tính
Giảm viêm amidan cấp và mạn tính với viên uống Heviho
Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam vừa nghiên cứu thành công giải pháp ngăn viêm đường hô hấp hiệu quả: viêm họng, viêm amidan, viêm thanh quản, viêm VA với tên gọi viên uống Heviho. Đây là sản phẩm có thành phần hoàn toàn từ thảo dược, trong có hoạt chất S3-Elebosin chiết xuất từ Sâm đại hành được cấp bằng sáng chế về khả năng kháng viêm và đạt giải vàng trong Triển lãm Quốc tế Phụ nữ tại Hàn Quốc do chúng tôi Lê Minh Hà làm chủ nhiệm đề tài. Heviho mang đến 4 tác dụng: Kháng viêm – Kháng khuẩn – Giảm ho – Long đờm và có tính an toàn cao.
PGS.TS Lê Minh Hà tham dự Triển lãm Quốc tế Phụ nữ (tổ chức tại Hàn Quốc – tháng 6 năm 2019) BẤM VÀO ĐÂY để đặt giao Heviho tại nhà Tìm nhà thuốc có bán Heviho chính hãng của Viện Hàn lâm KH & CN Việt Nam Ở ĐÂY